GRAFIKI, CZYLI SZTUKA DLA WIELU
Na początek prosty przykład: Jacek Yerka jest w stanie stworzyć 8 obrazów akrylowych w ciągu jednego roku. Uszczęśliwi więc jedynie 8 kolekcjonerów, natomiast wielu innych chciałby mieć jego prace. Oryginały są unikalne, a z powodu cen, nie każdy zainteresowany twórczością Yerki może sobie na nie pozwolić.
Z tego powodu, szczególnie artyści znani i uznani, tworzą edycje graficzne swoich dzieł – czyli serie reprodukcji oryginalnych prac. Serie te mają kontrolowany i ograniczony nakład . Plusem jest cena – są wielokrotnie tańsze od oryginału. Minusem – brak wyjątkowości – każdy egzemplarz z edycji jest identyczny.
GICLEE = INKOGRAFIA = WYDRUK ARTYSTYCZNY
Giclée (z franc. tryskać) to nazwa techniki graficznej, polegającej na wysokiej jakości wydruku reprodukcji pracy artysty. Wydruk ten powinien być wykonywany na podstawie pliku elektronicznego pracy o wysokiej rozdzielczości.
Często spotykamy się więc z określeniem: giclée to po prostu wydruk komputerowy. Teoretycznie tak, ale…
JAKOŚĆ
Giclée, (zwane też w Polsce inkografiami) drukowane są na specjalistycznym sprzęcie (drukarka, plotter) z użyciem wysokiej jakości pigmentów (farb), które nie blakną z upływem czasu. Do wydruku używa się również specjalnego papieru, odpornego na zmianę koloru i absorbującego farby. Wysoka rozdzielczość pliku używanego do wydruku zapewnia maksymalne odwzorowanie kolorów.
Więcej informacji o giclée.
Giclée Jacka Yerki i Maksymiliana Nováka-Zemplińskiego są drukowane 8 kolorowym atramentem HP Vivera na papierze Hahnemule German Etching 310g. Pliki źródłowe mają rozdzielczość 300 dpi przy wielkości 1:1 do oryginału.
UDZIAŁ ARTYSTY
Drukarka drukuje, ale to Artysta nadzoruje i koryguje zbieżność kolorów z oryginalną pracą. Przy tworzeniu nowej edycji twórca bierze udział w ocenie próbnych wydruków i wprowadza poprawki do natężenia barw pigmentów w maszynie drukującej lub w pliku źródłowym. To jest czasami żmudny i pracochłonny proces, wymagający wielu prób.
Kiedy pojawia się nowy obraz, w studiu graficznym robione jest specjalne zdjęcie wysokiej rozdzielczości aparatem PhaseOne. Następnie plik cyfrowy jest korygowany przez Artystę, a ostatnim etapem jest proces prób i błędów wydruków próbnych.
EDYCJE (NAKŁADY)
Nakłady i numerowanie budzą czasami dużo kontrowersji. Dawniej, przy typowych technikach graficznych jak litografia czy miedzioryt nakład i kolejność prac miały duże znaczenie ze względu na jakość. W procesie odbijania egzemplarzy litografii, płyta litograficzna ulegała zużyciu, więc jakość pierwszych odbitek zdecydowanie była lepsza od tych z końca nakładu. Obecnie, przy wydrukach atramentowych jakość egzemplarzy jest stała, niezależnie od numeracji i kolejności.
O ile dawniej, numeracja miała znaczenie pod względem jakości i to uzasadniało różnicę w cenie pierwszych odbitek, o tyle obecnie służy głównie do kontroli nakładu i ewidencji.
NAKŁAD, A ROZMIAR
Nakłady oparte o ten sam obraz źródłowy mogą się powtarzać, ale muszą się wyraźnie odróżniać od siebie. Np. giclée zrobione z obrazu Bezludna Wyspa, ma dwie edycje 9 i 19 egzemplarzy. Jedna jest większa od drugiej o ok. 20%. Może się więc zdarzyć, że spotkamy dwa egzemplarze z podobną numeracją (np. 2/9 i 2/19) z tym, samym wzorem, jednak różniące się wymiarem.
YERKA, NOVAK-ZEMPLIŃSKI – QPRINT, AGRA-ART
Od 2008 roku Agra-Art reprezentuje Jacka Yerkę na zasadzie wyłączności. Dotyczy to także tworzenia i sprzedaży edycji graficznych. Od 2020 roku, w zakresie tworzenia i dystrybucji grafik, dołączył do nas również Maksymilian Novák-Zempliński.
Giclée oraz certyfikaty są drukowane przez studio graficzne Qprint, które również prowadzi ewidencję używając własnego systemu komputerowego. Od 2020 roku Qprint też robi specjalistyczne zdjęcia oryginalnych obrazów w celu użycia ich do edycji graficznych. Dzięki użyciu specjalistycznego oprogramowania, każdy egzemplarz grafiki ma unikalny kod, certyfikat i hologram (identyczny na pracy i certyfikacie). Więcej o certyfikatach (Qprint).
Giclée Jacka Yerki podpisane są ręcznie przez autora, który własnoręcznie umieszcza także na partii niezadrukowanej tytuł oraz numer egzemplarza i nakład.
JACEK YERKA – EDYCJE HISTORYCZNE I OBECNE
Początek tworzenia giclée związany jest ściśle z rozwojem technologii druku atramentowego, czyli przypada na lata 90 XX wieku. Jacek Yerka, po powrocie z USA na początku dekady 1990, rozpoczął pierwsze próby z technikami druku artystycznego, przez kolejne lata doskonaląc wykonanie i sposób kontroli edycji.
Na rynku można spotkać następujące edycje grafik autoryzowane przez Jacka Yerkę:
-
- grafiki offsetowe (m.in. Nie trzaskać drzwiami, Raj w podwórzu), sygnowane ołówkiem w nakładzie 275 egz.,
- 2 plakaty (na bazie Atak o poranku i Cowan city) w nakładzie 500 egz. (część sygnowana). Plakaty były rozprowadzane w USA przez galerię Morpheus z Nevady,
- pierwsza edycja giclée 9 szt – sygnowane i tytułowane, bez przypisanych certyfikatów,
- edycja giclée 19 szt – sygnowane i tytułowane, z certyfikatami i hologramami, drukowane przez Qprint,
- edycja giclée 50 szt – sygnowane i tytułowane, z certyfikatami i hologramami, drukowane przez Qprint (inne wzory niż edycja 19). Tą edycję można rozpoznać po wymiarze krótszego boku – powinien mieć 54 cm,
- edycja giclée 50 szt “supersized” (wzory wyczerpane przez poprzednie edycje : Bibliotama, Erozja) – sygnowane i tytułowane, z certyfikatami i hologramami, drukowane przez Qprint. Wymiar krótszego boku: 66 cm;
M. NOVAK-ZEMPLIŃSKI – EDYCJE
- Obecnie dostępne są edycje w nakładzie 19 szt. drukowane w 2020 r.
TOMASZ KOSTECKI – EDYCJE
- Obecnie dostępne są edycje w nakładzie 50 szt. drukowane w 2022 r.